نگاهی به بازی استانبول تاسی
در سال 2014، پدیده‌ای قدم به دنیای بازی‌های فکری گذاشت: استانبول (Istanbul)… شاهکاری از رودیگر دورن (Rüdiger Dorn)، طراح خوش‌نام آلمانی. استانبول، با مکانیزم‌های جذابی مثل صفحه‌ی ماژولار یا صفحه‌ی چند-چیدمانی (Modular Board)، گماشتن کارگر (Worker-Placement)، پرتاب تاس و غیره، یوروگیم اقتصادی بی‌نظیری بود که خیلی زود تونست همه‌ی نظرها رو به خودش جلب کنه و چندین و چند جایزه‌ی ریز و درشت صنعت بردگیم رو هم به خودش اختصاص بده -که قطعا مهم‌ترین‌شون، جایزه‌ی KennerSpiel des Jahres (جایزه‌ی بهترین بازی حرفه‌ای یا پیچیده‌ی سال در کشور آلمان) بود…
موفقیت‌های استانبول، به سال 2014 و در واقع به خود بازی استانبول ختم نشد و مثل همه‌ی بردگیم‌های موفق و پرفروش دیگه، برای استانبول هم توسعه‌دهنده‌های (اکسپنشن‌های) مختلفی ارائه شد. توسعه‌دهنده‌ی قهوه و انعام (Mocha and Baksheesh) در سال 2015 و توسعه‌دهنده‌های نامه‌های مهر-شده (Letters and Seals) و ساربان (Caravan Leader) هم در سال 2016 به بازار اومدن و استانبول رو برای طرفدارانش جذاب‌تر و چالش‌برانگیزتر کردن؛ به قولی، تجارت در بازار پر رمز و راز استانبول، جذاب بود، با اضافه شدن یک کالای جدید (قهوه) و یک امکان جدید برای درآمدزایی (نامه‌رسانی)، جذاب‌تر و پرسودتر هم شد. توسعه‌دهنده‌ی ساربان هم در واقع فقط یک کاشی جدید (کاشی کاروان) بود که انعطاف عملیاتی بیشتری به دارنده‌ی خودش اعطا می‌کرد…
یک قانون نانوشته در دنیای بازی‌های فکری هست که می‌گه بردگیمی که خیلی موفق از آب در می‌آد یا بهتره بگیم بردگیمی که خیلی خیلی موفق از آب در می‌آد، باید چند سال بعدش، نسخه‌ی تاسی یا کارتی‌ش هم تولید بشه -حالا بسته به حال و هوا و متریالی که داره. نسخه‌های تاسی یا کارتی، معمولا حال و هوای بازی اصلی رو در خودشون دارن، منتها ماجرا رو خیلی جمع‌و‌جورتر (نسبت به نسخه‌ی اصلی) برگزار می‌کنن، کوتاه‌ترن و یادگیری و انجام‌شون هم کمی ساده‌تره… بله، این قانون نانوشته، وجود داره و استانبول هم خودش رو از این قانون مستثنی نکرد.
نسخه‌ی تاسی بازی استانبول (Istanbul: The Dice Game)، همون‌طور که از اسمش پیداست، یک بازی تاسیه؛ به این معنی که تاس‌ها، مهم‌ترین نقش رو در این بازی دارن و مکانیزم اصلی بازی هم مکانیزم پرتاب تاسه -مکانیزمی که در بازی اصلی، یک مکانیزم کاملا فرعیه… در واقع، پرتاب تاس، جمع‌آوری مجموعه (Set Collection) و دریافت مداوم امتیازات عملیاتی (Action Points)، مکانیزم‌های اصلی استانبول تاسی هستن. در اینجا هم شما، نقش تاجرانی رو در بازار شلوغ و پرهیجان استانبول بازی می‌کنین ولی دستیاران‌تون دیگه اون مهره‌هایی که -در بازی اصلی- یکی یکی پشت سرتون رها می‌کردین یا یکی یکی از گوشه و کنار بازار، جمع می‌کردین، نیستن. دستیاران شما، پنج عدد تاس یک‌شکل هستن که در نوبت‌تون پرتاب می‌کنین و با توجه به نتیجه‌ی اون‌ها، تجارت‌تون رو برنامه‌ریزی می‌کنین…
شما با توجه به نتیجه‌ی تاس‌هاتون، می‌تونین توکن‌های کالا، پول یا کریستال به دست بیارین… هر چی بازی جلو می‌ره (یعنی در نوبت‌های بعدی)، پول‌ها و توکن‌های کالا به شما کمک می‌کنن توکن‌های کالای بیشتری به دست بیارین و راحت‌تر بتونین برای خرید یاقوت‌های سرخ (یعنی اصل مطلب) اقدام کنین و کریستال‌ها هم به شما امکان می‌دن که اگه از نتیجه‌ی تاس‌هاتون راضی نبودین، دوباره تاس بریزین. دیگه چی از این بهتر؟… هر کدوم از یاقوت‌ها، قیمت خاص خودشون رو دارن؛ برای بعضی‌ها باید پول پرداخت کرد و بعضی‌ها رو باید با خرج کردن توکن‌های کالا خریداری کرد… و یادمون نمی‌ره که کلید اصلی پیروزی در بازی استانبول، جمع‌آوری یاقوت‌های سرخه…
ضمنا تاس‌هاتون می‌تونن کارت‌های بازار رو هم نصیب‌تون کنن -که امکانات خوبی در اختیارتون می‌ذارن- و اگر سر کیسه رو کمی شل کنین، می‌تونین یکی دوتا کاشی مسجد هم بخرین و از امکانات خفن اون‌ها هم بهره‌مند بشین. (نکته‌ی جالب اینه که جناب رودیگر دورن، یا از ماهیت و نقش مسجد در ممالک اسلامی بی‌خبر بوده‌ن -که خیلی ارتباطی با تجارت و اقتصاد نداره- یا این‌که خیلی رندانه اشاره داشتن به این‌که هر کسی رابطه‌ی خودش رو با مسجد مستحکم کنه، می‌تونه در تجارت، از عنایت و امداد الهی برخوردار بشه.)…
در مجموع می‌شه گفت استانبول تاسی (یا به قولی، ایستانبول: تاسی اویونو)، یک بازی خانوادگی جمع و جوره که برای جمع‌های دو تا چهار نفره‌ی خانوادگی خیلی مناسبه؛ سریع می‌شه به دیگران یادش داد و چیدمان آغازینش هم خیلی راحته؛ طرفدارهای بازی تاسی و اون‌هایی که با تاس ریختن حال می‌کنن هم که قطعا عاشقش می‌شن. اگه نسخه‌ی اصلی استانبول، یک سفر تجاری پرمخاطره و یک ماجراجویی اقتصادی بلندمدت باشه، استانبول تاسی، مثل یک تریپ دو روزه‌ست که سریع بری استانبول، خریدهات رو انجام بدی و -با یک چمدون پر از یاقوت‌های ترک- برگردی. بستگی داره چقدر فرصت داشته باشی….
برای آشنایی بیشتر با بازی استانبول نسخه تاسی (Istanbul: The Dice Game) می توانید ویدئو آموزشی این بازی را از اینجا تماشا کنید.