29) حذفِ بازیکن / بازیکنان (Player Elimination): در این قبیل بازی‌ها، ممکن است یک بازیکن (یا چند بازیکن) از بازی حذف شده و بقیه‌ی رُقبا، بدون آن‌ها، به بازی ادامه دهند. به‌عنوام مثال، در بازی‌هایی همچون Risk یا Diplomacy، بازیکنِ شکست‌خورده و در بازی Monopoly، بازیکنِ وَرشکسته، از بازی حذف می‌شوند. در برخی بازی‌ها، بازیکنان با رسیدن به شرایطِ پیروزی، از بازی حذف می‌شوند و بقیه‌ی بازیکنان، به بازی ادامه می‌دهند؛ آخرین نفری که در بازی باقی مانده باشد، بازنده‌ی بازی خواهد بود -مانند Palace. باید توجه داشت که بازی‌های دونفره -مانند شطرنج- در این دسته قرار نمی‌گیرند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Eclipse، A Game of Thrones، Magic the Gathering و King of Tokyo:
30) حرکت نقطه‌به‌نقطه (Point to Point Movement): در این‌گونه از بازی‌های فکری، بر روی صفحه‌ی بازی، نقاط مشخصی وجود دارند که می‌توانند به‌توسط نشانگرها یا آدمک‌های بازیکنان اشغال شوند؛ مانند شهرهای روی نقشه. این نقاط، با خطوطی به یکدیگر متّصل شده‌اند و رفتن از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر فقط از طریقِ همین خطوط امکان‌پذیر است. در چنین مکانیزمی، مُهره‌های مختلف نمی‌توانند آزادانه به هر منطقه‌ای وارد یا از هر منطقه‌ای خارج شوند بنابراین، استراتژی بازی پیچیده‌تر می‌شود.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Great Western Trail، The Voyages of Marco Polo و Risk:
31) به شانسِ‌ت اعتماد کن! (یا شانس و یا اقبال!) (Press Your Luck! / Push Your Luck!): در چنین بازی‌هایی، بازیکن، یک عمل (یا بخشی‌از یک عمل) را چندین بار تکرار می‌کند تا این‌که به‌دلیلِ ریسکِ بالا -چون ممکن است ریسک افزایش هم بیابد- آن عمل را متوقف کند! تکرار عمل با ریسکِ بالا، ممکن است امتیازاتی را از بازیکن سلب کرده یا حتا باعث شکست کامل بازیکن شود! بازی‌های مدیریتِ ریسک (Risk Management) و بهایِ ریسک (Risk Valuation) هردو دارای همین مکانیزم هستند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: King of Tokyo، Codenames، RA، Auf Teufel Komm Raus و Bamboleo:
32) سنگ – کاغذ – قیچی (Rock-Paper-Scissors): مکانیزم سنگ – کاغذ – قیچی نشانگرِ یک‌نوع سلسله‌مراتبِ دایره‌وار (و نه تراگذری) است که بر اَساسِ آن، مُهره‌ها یکدیگر را شکست داده یا بر یکدیگر فائق می‌آیند: الف از ب نیرومندتر است؛ ب از پ نیرومندتر است؛ پ از الف نیرومندتر است! دقیقاً به‌همان روشِ بازیِ کودکانه‌ی سنگ – کاغذ – قیچی!
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Sid Meyers Civilization، BattleCON، Yomi و Ciao!:
33) نقش‌آفرینی (Role Playing): در چنین بازی‌هایی، بازیکنان، کنترلِ یک شخصیت را در اختیار می‌گیرند؛ شخصیتی که در روند بازی، تکامل می‌یابد. همچنین بازی‌هایی که در آن‌ها قصه‌گویی یا داستان‌سرایی (Storytelling) اتفاق می‌افتد نیز همین مکانیزم را دارا هستند. نقش‌آفرینی می‌تواند گسترش‌یافته‌ی نیروهای متفاوت (متغیر) بازیکنان باشد.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Mage Knight، Captain Sonar، Mansions of Madness، SpyFall، Arkham Horror و TIME Stories:
34) بریز / بچرخان و حرکت کن! (Roll / Spin and Move): در این مکانیزم، بازیکن، ابتدا تاس می‌ریزد یا چرخ (Spinner) را می‌چرخاند و سپس بر اَساسِ نتیجه‌ی به‌دست‌آمده، حرکت می‌کند. معمولاً در چنین بازی‌هایی، نقش شانس بسیار بیش‌تر از نقش اندیشه و اندیشه‌ورزی است اما در برخی‌از آن‌ها، مانند Backgammon (تخته‌نرد)، جنبه‌های تاکتیکی بالایی نیز به‌چشم می‌خورد.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Colosseum، Camel Up، Formula D، Marrakech، Hero Quest:
35) ساختِ مسیر – تشکیلِ شبکه (Route / Network Building): در این دسته از بازی‌ها، عموماً یک یا چند شبکه وجود دارد – ساخته‌شده از خطوط متقاطعی که در محلّ تقاطع‌های‌شان گره‌ها (خانه‌هایی) وجود دارد- و بازیکنان تلاش می‌کنند تا با استفاده از مُهره‌های خودشان (یا با مُهره‌های خنثی)، بزرگ‌ترین و بلندترین زنجیره‌ی به‌هم‌پیوسته را تشکیل دهند و-معمولاً- مناطق مختلف را به یکدیگر متّصل کنند. البته بازی‌های اتّصال (Connection Games) که در آن‌ها باید نقاط ثابتِ روی صفحه را به یکدیگر متّصل کرد نیز دارای همین مکانیزم هستند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Terra Mystica، Power Grid، Steam و Ticket to Ride:
36) آرایش مخفیانه‌ی نیروها (Secret Unit Deployment): چنین بازی‌هایی، همواره دربردارنده‌ی اطلاعاتی محرمانه‌اند. تنها کسی که اطلاعات کاملی درباره‌ی مُهره‌ها و قطعات و توانایی‌ها و چیدمانِ آن‌ها دارد، بازیکنی است که کنترلِ آن مُهره‌ها و قطعات را در اختیار دارد (با آن مُهره‌ها و قطعات بازی می‌کند). این مکانیزم، بیش‌تر در بازی‌های جنگی کاربُرد دارد و وظیفه‌ی آن، شبیه‌سازی مِهِ جنگ (Fog of War) است. اصطلاحِ مِهِ جنگ اشاره‌ای است به عدمِ آگاهی طرفینِ نبرد، از میزان و نحوه‌ی آرایش نیروهای طرف مقابل.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Captain Sonar، Lord of the Rings، Francis Drake:
37) جمع‌آوری مجموعه (Set Collection): بازی‌های Set Collection، بازیکنان را وادار می‌کند مجموعه‌ای از آیتم‌های مشخص را جمع‌آوری کنند. مثلاً در Bohnanza، بازیکنان گونه‌های مختلف لوبیا را درو و جمع‌آوری می‌کنند و در RA، هدف، جمع‌آوری آثار باستانی و تاریخی است.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Tzolkin، Keyflower، Lords of Waterdeep و Pandemic Legacy:
38) شبیه‌سازی (Simulation): این دسته از بازی‌ها، بازی‌هایی هستند که سعی در شبیه‌سازی و بازسازیِ وقایع و رویدادهای واقعی دارند. مثلاً بازی Combat Commander Europe، شبیه‌سازی جذّابی از جنگ جهانی دوّم در اروپاست؛ Maria، جنگ جانشینی اتریش (War of the Austrian Succession) در قرن هجدهم را شبیه‌سازی می‌کند و Evolution، تلاشی است برای شبیه‌سازی روندِ تکاملِ گونه‌های جانوری:
39) انتخاب عملیات هم‌زمان (Simultaneous Action Selection): در این بازی‌ها، همه‌ی بازیکنان هم‌زمان و به‌شکل مخفیانه، عملیاتی را که می‌خواهند انجام دهند، انتخاب می‌کنند و سپس همه هم‌زمان عملیات انتخابیِ خود را افشا می‌کنند. ترتیب و چگونگیِ انجام چندین عملیات انتخاب‌شده و میزانِ امتیازآوریِ آن‌ها را قوانینِ بازی تعیین می‌کند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Twilight Struggle، Gloomhaven، 7 Wonders، Blood Rage،
40) آوازخوانی (Singing): برای به‌دست آوردن برخی آیتم‌ها یا برآورده کردن برخی نیازهای‌تان در چنین بازی‌هایی، نیاز دارید که یک آهنگ مشهور یا بخشی‌از آن را زمزمه کنید یا با صدای بلند بخوانید! اگر خجالت می‌کشید در جمع آواز بخوانید، به‌هیچ‌وجه سراغ این بازی‌ها نروید!!
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Dixit Journey، Monty Python Fluxx، Cranium WOW و Encore:
41) سهام‌داری (Stock Holding): این مکانیزم، به‌نوعی، زیرمجموعه‌ی مکانیزم گمانه‌زنی (نرخ) کالا محسوب می‌شود اما در این‌جا، به‌جای خرید یا فروش خود کالا، شما بخشی‌از سهام یک کالا، یک کمپانی یا حتا یک مملکت را در اختیار می‌گیرید. به‌عنوان مثال، در بازی Acquire، سهام کمپانی‌هایی را خریداری کرده و با رشد و توسعه‌ی این کمپانی‌ها، سود می‌برید و امتیاز می‌گیرید. نمونه‌ی دیگر، بازی Imperial است که در آن، بازیکنان، اوراق بهادار کشورهای اروپایی را خریداری کرده و نه‌تنها با افزایش ارزش این اوراق، پاداش می‌گیرند بلکه کنترل عملیاتیِ کشورها را نیز در اختیار می‌گیرند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Mombasa، Indonesia، Airlines Europe و Stockpile:
42) قصّه‌گویی یا داستان‌سرایی (Storytelling): در بازی‌های داستان‌سرایی، ایده‌ها، نوشته‌ها یا تصاویری الهام‌بخش در اختیار بازیکنان قرار می‌گیرد و بازیکنان باید با استفاده از آن‌ها، داستانی را خلق کنند. در بازی Once Upon a Time مجموعه‌ای از واژه‌ها و در بازی Rory’s Story Cubes، نشانه‌هایی مُبهم، برای قصّه‌گویی در اختیار بازیکنان قرار می‌گیرند. در بازی‌هایی همچون Snake Oil و Big Idea، بازیکنان باید محصولی تولید کنند که غالباً در قالب یک داستان کوتاه یا یک تصویر است. در برخی‌از بازی‌ها، مانند Tales of the Arabian Nights، بازیکنان داستانی را خلق نمی‌کنند بلکه داستانی را از درونِ آن و به‌عنوانِ یکی‌از کاراکترهای قصّه تجربه کرده و پایان آن را به‌شکل مورد نظر خود تغییر می‌دهند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: ، Dead of Winter، Above and Below، Robinson Crusoe و Imagidice:
43) حمله‌ی مستقیم (Take That!): از مکانیزم‌های رایج در بازی‌های کارتی و شامل مانوورها و عملیاتی است که مستقیماً برعلیه نیروها، امتیازات یا سطح بازی طرف مقابل انجام شده و مانعِ پیش‌رفتِ او در روند عملیاتی‌اَش می‌شوند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Lords of Waterdeep، Star Realms، Chaos in the Old World، Imperial Settlers، Cash ‘n Guns و Saboteur:
44) چیدمانِ کاشی (Tile Placement): قطعاتی خاص در بخش‌هایی خاص از صفحه‌ی بازی چیدمان می‌شوند تا امتیازاتی را نصیبِ بازیکن کنند. در این مکانیزم، معمولاً اهمیتِ این چیدمان، به پیوستگیِ بین کاشی‌های (قطعات) هم‌نوع یا هم‌خانواده یا هم‌عملکرد است و بزرگی گروه‌هایی که تشکیل می‌شوند، امتیازات پیروزی‌بخش را تعیین می‌کند. یکی‌از مشهورترین و برجسته‌ترین بازی‌های چیدمان کاشی، بازی Carcassone است که در آن، بازیکنان، با تشکیل مناطق بزرگ شهری، کشاورزی و غیره، امتیاز کسب می‌کنند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Terraforming Mars، Caverna، Castle of Burgundy، Mage Knight و Great Western Trail و KingDomino:
45) مسیرِ زمان (نوبت‌های متغیر و غیرمتناوب) (Time Track): مکانیزم ترتیب غیرمتناوب و متغیر نوبت‌های بازی؛ در چنین بازی‌هایی، بازیکنی که در مسیرِ زمان از همه عقب‌تر است، اوّل بازی می‌کند و اگر بازهم از همه عقب‌تر باشد، بازهم خودش بازی می‌کند! تازه، اگر بازهم از همه عقب‌تر باشد، بازهم خودش بازی می‌کند!! با این مکانیزم، شما می‌توانید کارها و فعالیت‌های طولانی‌مدّت و کُند را انتخاب کنید درحالی‌که رقیب، با انتخاب عملیات کوتاه‌مدّت و سریع، چشم‌انداز کلّیِ صفحه را تغییر می‌دهد!
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: TIME Stories، Patchwork، Tokaido:
46) داد و ستد (تجارت) (Trading): در این بازی‌ها، بازیکنان می‌توانند آیتم‌های مختلف را باهم ردّ و بدل و معامله کنند. مثلاً در Bohnanza، گونه‌های مختلف لوبیا را معامله می‌کنند و در Catan، مسأله‌ی اصلی، داد و ستدِ منابع اولیه است.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Pandemic Legacy، Twilight Imperium، Dead of Winter، Junta و Lords of Vegas:
47) بُردنِ “تریک” / تصاحبِ “تریک” (Trick-Taking): در بازی‌های Trick Taking، بازیکنان، به‌نوبت بازی کرده و در هر نوبت، یک یا چند کارت را به‌رو در وسط میز بازی می‌گذارند؛ این کارت‌های بازی‌شده، یک تریک را تشکیل می‌دهند. در این مکانیزم -که بیش‌تر در بازی‌های کارتی استفاده می‌شود- هدف، بُردنِ تریک یا کارت‌های ویژه‌ای است که در تریک وجود دارند. البته در برخی موارد، قضیه برعکس شده و هدف، رد کردن و برنداشتنِ تریک است. روشِ معمولِ بُردنِ تریک، بازی کردنِ باارزش‌ترین کارت از خالِ پیشرو است. در برخی بازی‌ها نیز نوعی از خالِ حُکم برنده‌ی تریک را تعیین می‌کند.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Tichu، Bridge، Diamonds، Haggis و Wizard:
48) مراحل بازی متغیر (Variable Phase Order): ساده‌ترین توضیح در مورد این مکانیزم، این است که هر نوبت بازی، لزوماً مانند نوبت‌های قبلی بازی نمی‌شود. اکثر بازی‌هایی که عملیات محدود و نوبت‌های غیرثابت دارند، در این دسته قرار می‌گیرند. البته کارکرد نوبت متغیر بازیکنان با مراحل بازی متغیر متفاوت است. به‌عنوان مثال، در بازی Puerto Rico، هر نوبت بازی کاملاً متفاوت است. بسته‌به این‌که کدام بازیکن، انتخابِ نقش را آغاز کرده و هر بازیکن، کدام نقش را انتخاب می‌کند، ممکن است مجبور شوید عملیات ساخت‌وساز خود را خیلی زودتر از آن‌چه که گمان می‌کردید، آغاز کنید. در برخی بازی‌ها ممکن است حقّ شرکت در یک یا چند عملیات، از شما گرفته شود.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Terra Mystica، Eclipse، Five Tribes و Twilight Imperium:
49) نیروهای مختلف (متغیر) بازیکنان (Variable Player Powers): در این دسته از بازی‌ها، بازیکنان یا نیروهای متفاوتی دارند یا این‌که برای رسیدن به پیروزی، باید راه‌هایی متفاوت را طی کنند. به‌عنوان مثال، در بازی Ogre، یکی‌از بازیکنان، یک قطعه‌ی بسیار قدرتمند را در اختیار دارد و دیگری، با تعداد زیادی از قطعات ضعیف‌تر بازی می‌کند؛ در نتیجه، نیروهای آن‌ها باهم برابر می‌شود. در بازی Here I Stand، هر بازیکن، یک نیروی سیاسی را در اختیار دارد که راهش برای رسیدن به پیروزی، با دیگران متفاوت است: یکی از راه لشگرکشی نظامی وارد می‌شود، دیگری از راه نفوذ مذهبی و اعتقادی و دیگری…
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Pandemic Legacy، Gloomhaven، Terra Mystica، Terraforming Mars و Scythe:
50) رأی‌گیری (Voting): رأی‌گیری به بازیکنان اجازه می‌دهد که سرنوشت و نتیجه‌ی برخی رویدادها و اتفاقات مشخص بازی را تعیین کنند یا هدفی برای برخی عملیات موجود در بازی در نظر بگیرند. ممکن است رأی همه‌ی بازیکنان هم‌سنگ و هم‌ارز یکدیگر نباشد؛ همچنین، گرفتنِ حقّ رأی از برخی بازیکنان -طبق قوانین بازی- می‌تواند تاکتیکی موثر برای رسیدن به پیروزی باشد.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Dead of Winter، Dixit Journey و The Resistance:
51) گماشتنِ کارگر (جای‌گذاریِ آدمک) در صفحه (Worker Placement): عنوان دقیق‌ترِ این مکانیزم، Action Drafting می‌باشد. در این بازی‌ها، بازیکنان باید یک عمل از مجموعه‌ی عمل‌هایی را که می‌توانند انجام دهند، انتخاب می‌کنند. این کار معمولاً به‌نوبت انجام شده و بازیکن، در هر نوبت، یک عمل را انتخاب می‌کند. در بازی‌های Worker Placement، هر بازیکن، تعدادی مُهره (آدمک یا توکن) در اختیار دارد که با قرار دادنِ آن‌ها در منطقه‌ی عملیاتی مورد نظر خود، اجازه پیدا می‌کند که عملیات مربوط به آن منطقه را انجام دهد.
* بهترین و مشهورترین نمونه‌ها: Caverna، Agricola، Stone Age، Alchemists، Tzolkin، Keyflower و The_Voyages_of_Marco_Polo:
